Hydroponic farming : हायड्रोपोनिक शेती म्हणजे नक्की काय हायड्रोपोनिक शेती ही घाण न वापरता झाडे वाढवण्याचा एक मार्ग आहे. मातीऐवजी, वनस्पतींना त्यांचे अन्न विशेष पाण्यातून मिळते ज्यामध्ये भरपूर पोषक असतात. झाडांची मुळे या पाण्यात असतात आणि ते मजबूत वाढण्यासाठी आवश्यक पोषक द्रव्ये घेतात. हायड्रोपोनिक शेती सोपी आहे आणि विविध प्रकारच्या वनस्पती वाढवण्यासाठी आत किंवा बाहेर करता येते. आज, आपण हायड्रोपोनिक शेती कशी कार्य करते याबद्दल अधिक जाणून घेणार आहोत!Hydroponics Farming In India
हायड्रोपोनिक शेती करण्याचे फायदे :
जलद वाढ : मातीऐवजी पाण्यात वाढणारी वनस्पती, ज्याला हायड्रोपोनिक वनस्पती म्हणतात, ते खरोखरच वेगाने वाढतात! याचे कारण असे की त्यांना योग्य द्रव्य आणि पाणी सहज मिळते, त्यामुळे त्यांना आवश्यक ते शोधण्यासाठी त्यांना कष्ट करावे लागत नाहीत. हे शेतकऱ्यांना दरवर्षी त्यांची रोपे लवकर आणि अधिक वेळा वाढविण्यात मदत करते! hydroponics advantages and disadvantages
अधिक उत्पन्न : नियमित शेतीपेक्षा हायड्रोपोनिक शेतीमुळे झाडांची वाढ चांगली होते. ते एकाच जागेत दहापट जास्त अन्न तयार करू शकते! याचे कारण असे की झाडांना योग्य प्रमाणात अन्न आणि पाणी मिळते, त्यामुळे त्यांना आवश्यकतेसाठी इतर वनस्पतींशी संघर्ष करावा लागत नाही. म्हणूनच हायड्रोपोनिक शेती हा अन्न पिकवण्याचा उत्तम मार्ग आहे!hydroponics system
मातीची कमी दूषितता : हायड्रोपोनिक शेती ही घाण न वापरता झाडे वाढवण्याचा एक मार्ग आहे. याचा अर्थ झाडे बग, आजार आणि मातीत सापडणाऱ्या खराब गोष्टींपासून सुरक्षित आहेत. यामुळे, शेतकऱ्यांना झाडे सुरक्षित ठेवण्यासाठी रसायने वापरण्याची गरज नाही, म्हणून हायड्रोपोनिक शेती हा अन्न पिकवण्याचा एक आरोग्यदायी मार्ग आहे.Hydroponics Farming In India
जागेची कार्यक्षमता : हायड्रोपोनिक शेती हा मातीशिवाय वनस्पती वाढवण्याचा एक मार्ग आहे आणि तुम्ही ते अगदी लहान जागेत किंवा शहरांमध्ये देखील करू शकता. ही पद्धत आपल्याला आपण राहत असलेल्या ठिकाणाजवळ ताजी फळे आणि भाज्या वाढवण्यास मदत करते, याचा अर्थ आपल्यापर्यंत पोहोचण्यासाठी त्यांना जास्त प्रवास करण्याची गरज नाही. hydroponic plants
हायड्रोपोनिक शेती पद्धतीचे विविध प्रकार : Hydroponic farming
Hydroponic farming : हायड्रोपोनिक शेती म्हणजे नक्की काय
ठिबक पद्धती : ठिबक पद्धतीमुळे रोपांना पंप वापरून त्यांच्या मुळांपर्यंत पाणी पाठवण्यास मदत होते. हे विशेष कंटेनरमध्ये कोणतेही अतिरिक्त पाणी देखील पकडते जेणेकरून आम्ही ते नंतर पुन्हा वापरू शकतो. advantages of hydroponics
विक पद्धती : मातीशिवाय वनस्पती वाढवण्याचा हा सर्वात सोपा मार्ग आहे, ज्याला हायड्रोफोनिक पद्धत म्हणतात. या पद्धतीत, वात नावाची एक विशेष स्ट्रिंग कंटेनरमधून पाणी झाडांच्या मुळांपर्यंत नेण्यास मदत करते. औषधी वनस्पती आणि लहान वनस्पती वाढवण्याचा हा एक सोपा मार्ग आहे!
जलसंस्कृती पद्धती : अशा प्रकारे रोपे वाढवताना, एक विशेष हवा पंप मुळांना आवश्यक ऑक्सिजन देतो. मुळे पोषक तत्वांसह पाण्यात लटकलेली असतात, जी लहान मुळे असलेल्या वनस्पतींसाठी खरोखर उपयुक्त आहे.
न्यूट्रियंट फिल्म पद्धती : या प्रणालीमध्ये झाडांच्या मुळांना नेहमी पिण्यासाठी पाणी असते. त्यांना एक विशेष प्रकारचे पाणी मिळते जे त्यांना मजबूत आणि निरोगी वाढण्यास मदत करते. वनस्पती वाढवण्याचा हा मार्ग औषधी वनस्पतींसारख्या लहान मुळे असलेल्या वनस्पतींसाठी खरोखर चांगला आहे.
हायड्रोपोनिक पद्धतीतील घटक : Hydroponic farming
Hydroponic farming : हायड्रोपोनिक शेती म्हणजे नक्की काय
पंप : पंप अन्न आणि पाणी मोठ्या कंटेनरमधून वनस्पतींमध्ये हलविण्यास मदत करतो. दोन प्रकारचे पंप आहेत: एक जो पाण्याखाली जातो (ज्याला सबमर्सिबल पंप म्हणतात) आणि एक जो पाण्याच्या बाहेर राहतो (बाह्य पंप म्हणतात).
जलाशय : जलाशय हे एका मोठ्या पेटीसारखे असते ज्यामध्ये वनस्पतींसाठी विशेष पाणी असते. बॉक्स किती मोठा असणे आवश्यक आहे हे तुमच्याकडे किती झाडे आहेत आणि तुमची रोपे वाढवणारा सेटअप किती मोठा आहे यावर अवलंबून आहे.
वाढणारे माध्यम : झाडे ज्या सामग्रीमध्ये वाढतात ती त्यांची मुळे वर ठेवण्यास मदत करते आणि त्यांच्या सभोवतालची हवा छान आणि ओलसर ठेवते. या सामग्रीची काही उदाहरणे म्हणजे चिकणमाती, छोटे दगड, नारळाचे तंतू आणि वर्मीक्युलाईट, रॉकवूल आणि परलाइट सारख्या विशेष साहित्य.
वाढणारी ट्रे : ग्रोइंग ट्रे हे लाकूड, धातू किंवा प्लास्टिकपासून बनवलेले विशेष कंटेनर आहेत जेथे झाडे वाढू शकतात. वेगवेगळ्या झाडांना बसवण्यासाठी ते वेगवेगळ्या आकारात येतात
PH आणि EC मिटर : हे द्रव किती अम्लीय किंवा मूलभूत आहे आणि ते किती चांगले वीज चालवते हे तपासण्यात मदत करते. झाडे निरोगी वाढतात हे सुनिश्चित करण्यासाठी हे महत्वाचे आहे.
हायड्रोपोनिक पद्धतीतील वनस्पती :
औषधी वनस्पती : हायड्रोपोनिक पद्धत तुळस, पुदिना आणि कोथिंबीर यांसारख्या औषधी वनस्पती वाढवण्याचा एक उत्तम मार्ग आहे कारण या वनस्पतींची मुळे लहान आहेत आणि ते खरोखरच वेगाने वाढतात.
पालेभाज्या : पालक, काळे आणि अरुगुला यांसारख्या वनस्पती वाढवण्याचा हायड्रोपोनिक पद्धत खरोखरच चांगला मार्ग आहे. या झाडांना खोलवर मुळे नसतात आणि ती वेगाने वाढतात!
स्ट्रॉबेरी : तुम्ही मातीऐवजी पाण्यात स्ट्रॉबेरी वाढवू शकता आणि ते वर्षभर फळे बनवू शकतात! त्यांना सरळ आणि नीटनेटके राहण्यास मदत करण्यासाठी, त्यांना वाढण्यास मदत करण्यासाठी त्यांना विशेष आधार आणि काही पोषक तत्वांची आवश्यकता असते.
टोमॅटो : अनेकांना आवडणारे आणि मातीऐवजी पाण्यात उगवलेले फळ म्हणजे टोमॅटो. टोमॅटोला वाढण्यासाठी अतिरिक्त मदतीची आवश्यकता असते कारण ते मोठे असतात आणि पालेभाज्या आणि औषधी वनस्पतींपेक्षा जास्त जागा घेतात. त्यांना अशा प्रकारे वाढवल्याने आम्हाला खरोखर चांगले टोमॅटो देखील मिळू शकतात!
हायड्रोपोनिक शेतीची आव्हाने :
तांत्रिक ज्ञान : मातीविना झाडे वाढवण्यासाठी, ज्याला हायड्रोपोनिक फार्मिंग म्हणतात, आपल्याला झाडे कशी कार्य करतात याबद्दल बरेच काही माहित असणे आवश्यक आहे. याचा अर्थ तुम्हाला अन्न आणि पाणी यांसारख्या वनस्पतींना काय वाढवायचे आहे हे शिकावे लागेल. या खास पद्धतीने त्यांची रोपे चांगली वाढतात याची खात्री करण्यासाठी शेतकऱ्यांनी वेळ घालवणे आणि काही साधने वापरणे आवश्यक आहे.
प्रारंभिक खर्च : हायड्रोपोनिक शेती करण्यासाठी, म्हणजे मातीशिवाय रोपे वाढवण्यासाठी, आपल्याला झाडे कशी वाढतात आणि त्यांना निरोगी राहण्यासाठी काय आवश्यक आहे याबद्दल बरेच काही माहित असणे आवश्यक आहे. यामध्ये वनस्पतींना कोणत्या प्रकारचे अन्न आणि पाणी आवश्यक आहे हे समजून घेणे समाविष्ट आहे. शेतकऱ्यांना त्यांच्या हायड्रोपोनिक प्रणाली चांगल्या प्रकारे काम करत आहेत याची खात्री करण्यासाठी वेळ आणि पैसा खर्च करावा लागतो.
विजेवर अवलंबित्व : हायड्रोपोनिक पद्धतीमध्ये दिवे आणि पंप यांसारख्या यंत्रांचा वापर केला जातो ज्यांना काम करण्यासाठी वीज लागते. यामुळे ते चालवायला जास्त खर्च येऊ शकतो आणि याचा अर्थ आम्हाला ग्रीडच्या पॉवरवर अवलंबून राहावे लागते, ज्या ठिकाणी वीज खूप महाग आहे अशा ठिकाणी ही समस्या असू शकते.
निष्कर्ष :
हायड्रोपोनिक शेती ही घाण न वापरता झाडे वाढवण्याचा एक मार्ग आहे. त्याऐवजी, झाडे त्या पाण्यात वाढतात ज्यामध्ये चांगले पोषक घटक असतात, ज्यामुळे त्यांना लवकर वाढण्यास आणि कमी पाणी वापरण्यास मदत होते. या पद्धतीचे अनेक फायदे आहेत, जसे की भरपूर अन्न जलद वाढवणे आणि पर्यावरणासाठी चांगले असणे, हे अवघड असू शकते. तुम्हाला ते योग्य कसे करायचे हे माहित असणे आवश्यक आहे आणि ते सुरू करण्यासाठी थोडा खर्च येऊ शकतो. अधिकाधिक लोकांना हायड्रोपोनिक शेती आवडते कारण ते ताजे आणि निरोगी अन्न बनविण्यास मदत करते.
हे ही वाचा..
महाशेतिउद्योग.इन च्या whatsaap ग्रुप ला जॉइन करण्यासाठी येथे क्लिक करा
Soyabean Farming Tips : सोयाबीन पीक सल्ला
SOIL FERTILITY : मातीची (शेतीजमिनीचे) सुपीकता वाढवण्यासाठी हे अवश्य करा
Crop Insurance : पावसामुळे झालेल्या पिकांच्या नुकसानाबद्दल ऑनलाइन तक्रार कशी दाखल करू शकतो?
Greenhouse Farming in India : भारतातील हरितगृह शेती – फायदे, महत्त्व आणि प्रकार जाणून घ्या
Poultry Farm : पोल्ट्री फार्म सुरू करण्याकरीत 50 टक्के सबसिडीवर 50 लाखापर्यंत कर्ज